Η άποψη του Ξενοφάνη, του Ηρόδοτου, του Πλάτωνα και του Πυθαγόρα για τον Ησίοδο και τον Όμηρο


Ξενοφάνης 21 Β 11 DK
Ο Ησίοδος κι ο Όμηρος τα πάντα στους θεούς απέδωσαν,
όσα ψόγος και όνειδος μες στους ανθρώπους είναι,
κλοπή, μοιχεία, απάτη του ενός στον άλλο.

Ηρόδοτος 2.53.2
Αυτοί (=ο Όμηρος και ο Ησίοδος) είναι που συνέθεσαν μια θεογονία για τους Έλληνες και έδωσαν στους θεούς τις επωνυμίες τους, μοίρασαν τις τιμές και τις ικανότητές τους και ερμήνευσαν τις μορφές τους.

Πλάτων, Πολιτεία 377C-378C
-«Πρέπει να απορριφθούν οι περισσότεροι από τους μύθους που λέγονται τώρα... τους οποίους μας είπαν ο Ησίοδος... ο Όμηρος και οι άλλοι ποιητές. Γιατί αυτοί είναι που συνέθεσαν ψευδείς μύθους και τους έλεγαν και τους λεν στους ανθρώπους».
-«Τι είδους μύθους; ...Ποια μομφή λες σε βάρος τους;»
- «...όταν δημιουργεί κανείς μια κακή εικόνα με το λόγο για το τι λογής είναι οι θεοί και οι ήρωες... Καταρχήν... αυτός που είπε το μέγιστο και για τα μέγιστα ψεύδος είπε άσχημο ψέμα, ότι δηλαδή ο Ουρανός διέπραξε αυτό που ισχυρίζεται ότι έκανε ο Ησίοδος και ότι ο Κρόνος τον εκδικήθηκε. Τα έργα του Κρόνου, πάλι, και όσα έπαθε από το γιο του νομίζω ότι δε θα έπρεπε να λέγονται τόσο εύκολα σε άφρονες και νέους, ακόμη κι αν ήταν αληθινά... ούτε βέβαια ότι πολεμούν, επιβουλεύονται και μάχονται οι θεοί με θεούς –γιατί δεν είναι αλήθεια... πολύ λιγότερο πρέπει να διανθίζονται και να εξιστορούνται σ’ αυτούς οι γιγαντομαχίες και οι άλλες έχθρες, πολλές και κάθε είδους, των θεών και των ηρώων προς τους συγγενείς και τους οικείους τους».
Διογ. Λαέρτ. 8.21
Ο Ιερώνυμος [ο Ρόδιος] ισχυρίζεται ότι όταν ο Πυθαγόρας κατέβηκε στον Άδη είδε την ψυχή του Ησίοδου δεμένη σε χάλκινο κίονα να τσιρίζει, ενώ την ψυχή του Ομήρου την είδε κρεμασμένη από ένα δέντρο και περιτριγυρισμένη από φίδια, εξαιτίας όσων είπαν για τους θεούς...

[Σταύρος Γκιργκένης]