Οι Μεσσήνιοι εγκαταλείπουν την πατρίδα τους (Ριανός ο Κρης, Μεσσηνιακά)



Σε πάπυρο του 2ου αιώνα μ. Χ. βρίσκονται αποσπασματικοί στίχοι από κάποιο έπος ιστορικού περιεχομένου. Πιθανότατα πρόκειται για υπολείμματα από τα Μεσσηνιακά του Ριανού, όπως  υποδεικνύει και η λέξη ρίον (= κορυφή, άκρο), η οποία μπορεί να θεωρηθεί ως κύριο όνομα Ρίον και να ταυτιστεί με την ομώνυμη τοποθεσία στη Μεσσηνία, γνωστή και από αλλού. Γεγονός είναι ότι το απόσπασμα είναι τμήμα από κάποιο λόγο, στον οποίο ο αγορητής προσπαθεί να πείσει τους ακροατές του για την κρισιμότητα της κατάστασης, λόγω της επικείμενης άφιξης των εχθρών, και για την αναγκαιότητα αναχώρησης από την πατρίδα, προκειμένου να αναζητηθεί μια νέα. Γνωρίζουμε από τις αρχαίες πηγές ότι ένα μέρος των Μεσσηνίων κατάφερε τελικά να ξεφύγει από τους Σπαρτιάτες με πλοία και να αποφύγει έτσι την υποταγή και τη δουλεία. Όσοι δεν έφυγαν έγιναν οι γνωστοί είλωτες.


.....
[                       ] γιατί πολύ μακριά [                          ]
δεν κάθονται άπρακτοι οι εχθροί απ' τη δική μας χώρα
και αν στην ακοή τους φτάσει ο θόρυβος
του θρήνου, του στεναγμού μας του κακόφωνου,
αμέσως εναντίον μας θα φτάσουν αναρίθμητοι
και τότε ούτε ο άριστος απ' τους ημίθεους τον όλεθρό μας θα αποτρέψει.
... (οι εχθροί μας θα φτάσουν περνώντας)
γοργά πάνω απ' την πολύ απόκρημνη έδρα του Δία [1]
αθόρυβα, σιωπηλά. Κρύψτε λοιπόν μες στην καρδιά τους σκοπούς σας,
για να αποφύγετε ήσυχοι την επιδρομή,
μέχρι να ετοιμάσουμε το στόλο για αναχώρηση,
ελπίζοντας να μην μας αρπάξουν και μας ρίξουν στα βράχια οι θύελλες.
Αμέσως μετά αφήνοντας το απόκρημνο Ρίον,
την πατρίδα μας, θα αναζητήσουμε μια ξένη γη,
και πάνω σε αρχαία θεμέλια θα πυργώσουμε (μια πολιτεία καινούργια)...



[1] Δηλ. πάνω από το υψηλότατο βουνό.

Σχόλια