Ο Ωρίων, ο γιος του Υριέως, είχε στη Βοιωτία θυγατέρες την
Μητιόχη και την Μενίππη. Αυτές, όταν η Άρτεμη εξαφάνισε τον Ωρίωνα από τους
ανθρώπους, μεγάλωναν με τη μητέρα τους. Η Αθηνά τους δίδασκε πώς να
υφαίνουν τον αργαλειό, ενώ η Αφροδίτη τους έδωσε ομορφιά.
Όταν μία μεταδοτική αρρώστια διαδόθηκε σε ολόκληρη την
Αονία και πέθαιναν πολλοί άνθρωποι, οι κάτοικοι έστειλαν απεσταλμένους
στον Γορτύνιο Απόλλωνα. Ο θεός τούς είπε να εξευμενίσουν τους δύο θεούς του
Κάτω Κόσμου. Είπε επίσης ότι οι θεοί θα πάψουν την οργή τους, εάν
θυσιάζονταν σ’ αυτούς τους δύο με τη θέλησή τους δύο παρθένες.
Καμία από τις κοπέλες της πόλης δεν υπάκουσε στις οδηγίες του
μαντείου, έως ότου μία δούλα μετέφερε τον χρησμό
στις θυγατέρες του Ωρίωνα. Εκείνες μόλις το πληροφορήθηκαν αυτό πλάι στον
αργαλειό τους, δέχτηκαν να πεθάνουν για χάρη των συμπολιτών τους, προτού η
επιδημία τις βρει και τις ίδιες και τις αφανίσει. Αφού επικαλέστηκαν λοιπόν δυνατά
τρεις φορές τους χθόνιους θεούς, λέγοντας ότι γίνονται εκούσια θύματα, χτύπησαν
τον εαυτό τους με τη σαΐτα του αργαλειού στο μέρος της κλείδας και άνοιξαν την
καρωτίδα τους.
Και οι δυο τους έπεσαν κάτω στη γη. Ωστόσο η Περσεφόνη και ο Άδης
τις λυπήθηκαν και εξαφάνισαν τα σώματα των παρθένων, ανεβάζοντάς τες από τη γη στα ψηλά, ως αστέρια. Όταν ξαναφάνηκαν, είχαν ανέβει πια στον ουρανό και οι άνθρωποι τις
ονόμασαν κομήτες. Όλοι οι Άονες ίδρυσαν στον Ορχομενό της Βοιωτίας ιερό
αφιερωμένο επίσημα σε τούτες τις κοπέλες. Κάθε χρόνο κορίτσια και αγόρια
φέρνουν σε αυτές γλυκίσματα ως θυσία. Οι Άονες μέχρι και σήμερα τις
αποκαλούν Κορωνίδες παρθένους.
[Αντωνίνος Λιβεράλης 25]
Σχολιασμός: αυτή
η ιστορία για τις δύο κοπέλες, οι οποίες θυσιάζουν τον εαυτό τους προκειμένου
να σώσουν την κοινότητά τους, απαντά ξανά στις Μεταμορφώσεις του Οβίδιου, στο δέκατο τρίτο βιβλίο. Εκεί ο
βασιλιάς Άνιος παρουσιάζει στον Αινεία ένα κύπελλο, στο οποίο απεικονίζεται η Θήβα
να υποφέρει και η αυτοθυσία των δύο θυγατέρων του Ωρίωνα. Η μία κόβει το λαιμό της,
ενώ η άλλη καρφώνει τον εαυτό της με τη σαΐτα του αργαλειού. Παραδίδονται τα
σώματά τους στην πυρά και από τις στάχτες εμφανίζονται δύο νέοι, οι οποίοι
ονομάζονται Κόρωνοι. Οι νέοι αυτοί δεν αναφέρονται από τον Αντωνίνο Λιβεράλη,
αλλά στο τέλος της ιστορίας οι δύο κοπέλες αποκαλούνται Κορωνίδες. Η παραπομπή στο
όνομα της κορώνης, της κουρούνας, είναι φανερή. Φαίνεται ότι εδώ μία ιστορία
μεταμόρφωσης σε πουλιά συνδυάζεται με μία ιστορία μεταμόρφωσης σε αστέρια, ενώ
κάποιες λεπτομέρειες χάνονται στην πορεία. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η ιστορία
μιας άλλης Κορωνίδας. Πρόκειται για την μητέρα του Ασκληπιού, η οποία
ήταν ερωμένη του Απόλλωνα. Όταν μία κουρούνα αποκάλυψε στον Απόλλωνα
κάποια απιστία της Κορωνίδας, ο Απόλλων θύμωσε και φρόντισε για την εξόντωσή
της. Αργότερα μετάνιωσε και στο θυμό του μετέτρεψε την κουρούνα, που ως τότε
ήταν άσπρη, σε μαύρη. Όταν το σώμα της Κορωνίδας ήταν πάνω στην πυρά, ο Απόλλων
αφαίρεσε από την κοιλιά της το έμβρυο, που επρόκειτο αργότερα να γίνει ο
διάσημος θεραπευτής Ασκληπιός.
Άλλες λεπτομέρειες: ο Ωρίων ήταν ένας δυνατός κυνηγός, γεννημένος στην Τανάγρα της Βοιωτίας,
ο οποίος προκάλεσε την οργή της Άρτεμης, που τον εξόντωσε. Στο τέλος μεταμορφώθηκε
στον αστερισμό του Ωρίωνα. Αονία ήταν το πρώτο όνομα της Βοιωτίας, προτού εγκατασταθούν εκεί οι καθαυτό Βοιωτοί. Η Γόρτυνα βρισκόταν
κοντά στη Μεγαλόπολη της Αρκαδίας. Σύμφωνα με τον Διονύσιο, συγγραφέα των Ιξευτικών, ενός βιβλίου για πουλιά, ο
όρος ἀστήρ δήλωνε και ένα είδος
καρδερίνας που είχε έναν κόκκινο κύκλο στο κεφάλι της, ο οποίος έμοιαζε
σαν άστρο.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου